Dlaczego tak ważny jest dobór asan?

Każdy, kto zaczął praktykować jogę z pewnością zwrócił uwagę na to, że określone pozycje mają różny wpływ na organizm. Jedne działają pobudzająco, z kolei inne niesamowicie uspokajają i wyciszają. W zasadzie mamy sześć podstawowych grup pozycji od stojących, poprzez siedzące, klęczące, odwrócone, leżące na plecach i na brzuchu. W ramach tego są jeszcze zakresy asan, a więc skłony do przodu i w bok, a także skręty i wygięcia w tył. Co ważne, niektóre pozycje łączą w sobie dwa zakresy i tak się dzieje np. przy skrętoskłonach. Konkretna asana jest tym samym wynikiem zjednoczenia konkretnej pozycji oraz zakresu.

Asany odpowiednie do pory dnia

W związku z tym, że każda grupa asan ma ściśle określony wpływ na organizm człowieka, to konkretny efekt będzie zależał od wykonanego zakresu. Innymi słowy, trochę inaczej będzie działać skłon w pozycji stojącej niż skłon w pozycji siedzącej, a to z tego względu, że pozycje stojące generalnie działają pobudzająco i wzmacniająco, natomiast siedzące uwalniają napięcia i uspokajają umysł. Pozycja wzniesionego łuku, czyli urdhva dhanurasana idealnie sprawdzi się na początek dnia zamiast filiżanki kawy, z kolei przed snem zdecydowanie lepszym wyborem będzie pozycja dziecka, czyli balasana albo pozycja rozciągania do przodu w siadzie, czyli paschimottanasana. Warto również obserwować siebie, a przede wszystkim swoje reakcje na daną asanę, a wtedy nie będzie problemu z dopasowaniem zestawu ćwiczeń optymalnego na daną porę dnia, na samopoczucie oraz aktualne możliwości.

Druga kwestia dotyczy proporcji pomiędzy dynamiką a statyką. Organizm zupełnie inaczej pracuje w szybkich sekwencjach bez braku zatrzymań w pozycjach niż przy zatrzymaniu pozycji na 5-6 oddechów. Różnice będą również we wpływie na cały organizm. Mówiąc wprost, joga dynamiczna będzie idealna na przebudzenie, ale vinyasa przed snem nie jest dobrym pomysłem. W ciągu dnia można również łączyć dynamikę i statykę, co pozwoli maksymalnie wykorzystać zalety jogi. Dynamiczne przechodzenie z jednej pozycji do drugiej świetnie rozgrzeje i rozluźni mięśnie oraz stawy, a tym samym zniweluje w krótkim czasie uczucie pewnej ociężałości, więc fantastycznie sprawdzi się na początek sesji. Jednocześnie pomoże dobrze zsynchronizować ruch z oddechem. Z kolei dłuższe trwanie w pozycjach buduje siłę i daje sposobność wypracowania prawidłowej struktury danej pozycji, więc tego typu praktykę też warto włączyć w codzienny rytuał.

Rola pracy z oddechem

W jodze bardzo ważny jest nie tylko sam ruch, ale również prawidłowy oddech. Osobną kwestię stanowią ćwiczenia stricte oddechowe. Tak naprawdę to jakość naszego oddechu ma kolosalny wpływ nie tylko na energię, ale także na nastrój. Joga uczy, jak oddychać, aby to był oddech w pełni świadomy i przynoszący dobre efekty zdrowotne. Początki bywają trudne, ponieważ większość z nas oddycha zbyt płytko, nierównomiernie, a podczas wysiłku fizycznego bezwiednie wstrzymuje powietrze i zamiast dostarczać tlen do komórek, to potęguje sobie uczucie zmęczenia. Oddech kontrolowany umożliwia zapanowanie na całym ciałem, jednocześnie łagodzi wszelkiego typu napięcia wynikające ze stresu bądź przemęczenia, a także wycisza umysł. Praca z oddechem w jodze oznacza nie tylko praktykę równego wdechu i wydechu przy asanach, ale także specjalny zestaw ćwiczeń w zakresie różnych torów oddechowych od relaksującego oddychania brzusznego do bardziej aktywizującego oddychania piersiowo-przeponowego i całkowitego. To również zmiany oddechu podkreślające mocniej którąś z faz czy też z wykorzystaniem sposobu oddychania z pranajamy.

Potencjał ducha i umysłu

Od ruchu i oddechu można dojść do rozwoju sfery psychiczno-emocjonalno-duchowej. W zasadzie same asany i techniki oddechowe też wpływają pozytywnie na psychikę człowieka, ale niektórzy decydują się na pójście jeszcze krok dalej. Stosunkowo najprostszym elementem będzie praktyka wizualizacji np. konkretnej pozycji przed jej wykonaniem, może to również być nauka medytacji u doświadczonego nauczyciela. Medytacyjny aspekt jogi jest często pomijany, jednak wart zainteresowania, jeżeli zależy nam na jak najlepszych efektach w osiąganiu stanu relaksu i zarazem idealnej koncentracji. Warto sobie uświadomić, że joga jest zdecydowanie czymś więcej niż samymi ćwiczeniami. Nie ma tutaj mowy o automatycznym i bezmyślnym robieniu np. 20 przysiadów, ale istotą będzie wsłuchanie się w swoje ciało, zrozumienie jego możliwości, ograniczeń i potrzeb. Trudno byłoby to osiągnąć przy całkowicie wyłączonym pierwiastku duchowym. Co ważne, medytacja nie ma sprawić, że wszystko będzie piękne i idealne, ale realne. Absolutnie nie jest ucieczką w świat iluzji, ale prowadzi do innego, głębszego pojmowania siebie i otaczającego nas świata.