Zdrowy kręgosłup to zdrowe inne organy
W organizmie człowieka nie ma zbędnych organów, ale niektóre jego elementy są wyjątkowo istotne. Tak właśnie jest z kręgosłupem, który tworzy swoistą oś całego ciała człowieka łącząc się zarówno z czaszką, jak i kośćmi miednicy. Kręgosłup dzieli się na kilka odcinków, a każdy z nich składa się z kilku kręgów. Kręgi odcinka piersiowego tworzą klatkę piersiową razem z żebrami i mostkiem. Kręgi odcinka szyjnego, piersiowego i lędźwiowego łączą się ze sobą nie tylko krążkami międzykręgowymi, ale także więzadłami i stawami. Odcinki owe są dość ruchome. Znajdujące się wewnątrz kręgów otwory tworzą kanał kręgowy, przez który przebiega rdzeń kręgowy. To od niego odchodzą naczynia nerwowe rozpoczynające się od dwóch korzeni.
Korzenie nerwowe tylne są wyjątkowo wrażliwe i dzięki nim do rdzenia kręgowego dochodzą wszelkiego typu informacje na temat stanu zdrowia organów i układów znajdujących się w organizmie. Z kolei przednie korzenie nerwowe przewodzą sygnały pochodzące z ośrodkowego układu nerwowego zwłaszcza do mięśni, ale także innych organów. Przedni jak i tylni korzeń nerwowy łączy się w jeden nerw. W naszym organizmie jest 31 par nerwów, dzięki którym są unerwiane określone narządy.
Warto sobie zdać sprawę, że właśnie od stanu owych nerwów zależy nie tylko prawidłowa regulacja przepływu krwi w organizmie, ale także rytm pracy serca, sprawność układu moczowego i organów odprowadzających żółć, ruchy perystaltyczne jelit czy sekrecja gruczołów. Innymi słowy, korzenie nerwowe kręgosłupa mają kluczowe znaczenie w kontekście funkcjonowania wszystkich narządów i układów w organizmie człowieka.
Co więcej, specyficzna budowa kręgosłupa chroni zarówno rdzeń kręgowy, jak i mózg przez urazami oraz wstrząsami. Tylko zdrowy kręgosłup zapewni w pełni prawidłowe działanie układu nerwowego.
Prawidłowa postawa to klucz do zdrowia
Widać wyraźnie, że osłabiony i skrzywiony kręgosłup zawsze oznacza problemy zdrowotne. Niewłaściwe odstępy pomiędzy poszczególnymi kręgami powodują ucisk na włókna nerwowe, gorsze ich ukrwienie, a w konsekwencji dysfunkcje w przewodzeniu impulsów nerwowych oraz komplikacje z odpowiednim przekazywaniem poleceń do wszystkich mięśni i organów wewnętrznych.
Przy zmianach w odcinku szyjnym pogarsza się ukrwienie mózgu i pojawiają się bóle głowy, szyi oraz rąk. Jednocześnie obniżają się zdolności intelektualne człowieka. Problemy w odcinku piersiowym skutkują bólem serca, żołądka i jelit, natomiast w odcinku lędźwiowym skurczami mięśni nóg, kłopotami natury ginekologicznej i z pęcherzem moczowym.
Kwestie związane z uciskiem włókien nerwowych to jedno, ale drugim problemem będzie zmniejszona sprężystość krążków zlokalizowanych pomiędzy kręgami. W skrajnych przypadkach dochodzi do przepukliny dyskowej, co jest naprawdę niebezpiecznym stanem.
Joga w profilaktyce wad postawy
Na pewno zgodnie z zasadą, iż lepiej zapobiegać niż leczyć, należałoby przede wszystkim zadbać o prawidłową sylwetkę. W ten sposób nie dopuści się do powstawania bolesnych zmian w kręgosłupie. Poszczególne pozycje jogi powodują napinanie i rozciąganie mięśni kręgosłupa, jednocześnie zwiększają ruchomość w stawach, przyczyniają się do wyeliminowania przykurczy mięśniowych oraz zmniejszają obciążenie dysków międzykręgowych. W konsekwencji kształtują nawyk prawidłowej postawy. To fakt potwierdzony licznymi badaniami naukowymi.
Jeżeli codziennym rytuałem będzie wykonywanie odpowiedniego zestawu asan, to można skutecznie zapobiegać powstawaniu wad postawy. Co więcej, systematyczne praktykowanie jogi pozwoli również skorygować już istniejące wady. Oczywiście warto zachować tutaj dużą ostrożność i przy mocnych zmianach konieczna jest konsultacja lekarska oraz ćwiczenie pod okiem doświadczonego nauczyciela jogi mającego wiedzę z zakresu rehabilitacji.
- Plecy okrągłe
W tym przypadku wyraźnie widać pochylenie ciała do przodu z jednoczesnym cofnięciem miednicy. Łopatki będą odstawać, natomiast głowa i barki zostaną wysunięte do przodu. Mięśnie grzbietu pozostaną mocno osłabione, czasami nawet ulegną zwiotczeniu. Przy okrągłych plecach warto codziennie wykonywać sekwencję Powitania Słońca składającą się z Tadasany, Urdhva Hastasany, Uttanasany, Ardha Uttanasany, Kumbhakasany, Chaturanga Dandasany, Urdhva Mukha Svanasany i Adho Mukha Svanasany. Bardzo korzystnie działa również Śalabhasana mocno otwierająca klatkę piersiową.
- Plecy wklęsłe
W tej wadzie postawy charakterystyczne będzie przesunięcie do tyłu górnej części tułowia z jednoczesnym wysunięciem brzucha do przodu. Asany zalecane to zwłaszcza Purvottanasana, Pavanamuktasana, Baddha Konasana czy też Dandasana.
- Skolioza, czyli boczne skrzywienie kręgosłupa
Odchylenia kręgosłupa w skoliozie występują w zasadzie w trzech płaszczyznach, a więc czołowej, strzałkowej i poprzecznej. Wadę łatwo rozpoznać po nierówno ustawionych barkach, mocno odstających łopatkach, braku symetrii talii i krzywo przebiegającej linii kręgosłupa. W skłonie widoczny będzie garb skoliotyczny, kiedy linia grzbietu pozostaje wyższa z jednej strony. Ta wada postawy ma charakter wielopłaszczyznowy i często objawia się w różnych odcinkach kręgosłupa, więc najtrudniej dobrać odpowiednie pozycje jogi. Przy zaawansowanej skoliozie na pewno nie powinno się wykonywać asan samodzielnie. Jedynie doświadczony nauczyciel wskaże najbardziej dopasowany zestaw ćwiczeń, a jednocześnie podpowie, w jaki sposób prowadzić praktykę jogi, aby sobie pomóc, a nie zaszkodzić. Bardzo często zaleca się Parśvottanasanę, Prasarita Padottanasanę czy wykonywaną asymetrycznie Pavanamuktasanę.
Warto sobie uzmysłowić, że zapobieganie problemom z kręgosłupem na pewno wymaga mniej poświęcenia i jest łatwiejsze niż późniejsze leczenie skutków wad postawy. Jednocześnie oszczędza się sobie wielu cierpień. Zdrowy kręgosłup to w dużej mierze zdrowe ciało.
Zachęcamy do lektury innego naszego artykułu o zbliżonej tematyce: wyprostuj się z jogą.